Bulaşıcı olmayan hastalıklar, günümüzde dünyadaki en büyük salgınlardan birisidir. Fazla kilo ve obezite yüzünden her yıl dünya genelinde yaklaşık 3 milyon kişi hayatını kaybetmektedir. Kalp hastalığı, felç ve diyabet riski; beden kütle indeksinin (BKİ) artmasına bağlı olarak giderek artmaktadır. Tüm dünyada fazla kiloluluğun ve obezitenin prevalansı giderek artmakta olup obezite prevalansı 1975’den beri yaklaşık üç kat artmıştır.
Günümüzde sıklıkla görülen şişmanlık ve şişmanlığa bağlı kronik hastalıklar, vitamin ve mineral yetersizliklerinin önlenmesi hem birey hem de toplum için önem taşımaktadır. Sağlıklı yaşam biçimi; sağlıklı beslenme ile aktif bir yaşam için arttırılmış fiziksel aktivite düzeyine dayalıdır. Besin gruplarında yer alan besinlerden sağlıklı seçim yapılabilmesi için renk çeşitliliğine, yapısal özelliklerine, bireyin sağlık ve hastalık durumuna, yaşına, cinsiyetine, fiziksel aktivite ve fizyolojik (gebe ve emziklilik) durumunun özellikleri dikkate alınarak seçimler yapılmalıdır.
Hedef her öğünde tabakta yer alan her besin grubundan bir besinin seçilerek tüketilmesidir. Sağlığınız için yetişkinlikte haftanın en az 5 günü ve günde en az 30 dakika orta şiddetli, çocukluk çağında ise günde en az 60 dakika orta ve yüksek şiddetli fiziksel aktivite yapılmalıdır. Fazla kilolu veya obez olmak; hipertansiyon, hiperlipidemi, kalp-damar hastalıkları, inme (felç) Tip 2 diyabet, bazı kanser türleri, kas-eklem hastalıkları ve solunum sistemi hastalıkları gibi pek çok sağlık sorunları riskini artırır.
Günlük beslenmede; taze sebze ve meyvelerin, tam tahıl ürünlerinin, süt ve süt ürünleri, balık, tavuk ve diğer yağsız etler ile kuru baklagillerin tüketimi sağlıklı seçimlerdir. İşlenmiş ve hazır gıdalardan yağ ve şeker içeriği yüksek olan besinlerin tüketimi sağlıksız seçimlerdir.
FAZLA KİLOLU BİREYLER İÇİN SAĞLIKLI BESLENME ÖNERİLERİ
•Hazır meyve suları, gazlı içecekler yerine ayran, su gibi sağlıklı içecekler tercih edilmelidir.
•Kızartma yerine ızgara, haşlama, buharda ve fırında pişirme yöntemleri seçilmelidir.
•Aşırı tuz tüketiminden kaçınılmalıdır.
•Gün boyu aktif ve hareketli olunmalıdır.
•Hızlı ağırlık kaybına neden olan diyetler ve kontrolsüz zayıflama ilaçları kullanılmamalıdır.
Kırıkkale İl Sağlık Müdürlüğü