Fiziksel
aktivite, günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji
tüketimi ile gerçekleşen herhangi bir bedensel hareket olarak tanımlanmaktadır.
Düzenli fiziksel aktivite; yüksek tansiyon gibi kardiyovasküler hastalık,
diyabet, meme ve kolon kanseri ve depresyon riskini azaltmaktadır. Fiziksel
aktivite yetersizliği en çok yüksek gelirli ülkelerde görülmektedir fakat bazı
orta gelirli ülkelerde de özellikle kadınlar arasında çok yüksek seviyeler görülmektedir.
Fiziksel aktivite ile koroner kalp hastalığı, inme ve diyabet riskinin
azaltılması arasında direkt bir ilişki vardır.
DSÖ’nün
2008 yılı raporunda dünya genelinde 15 yaş ve üzeri yetişkinlerin %31’nin
yeterince hareketli olmadığı belirtilmiştir. Sağlık Bakanlığı tarafından
2011’de yapılan “Kronik Hastalıklar Risk Faktörleri Araştırması”na göre ise
Türkiye genelinde kadınların %87’si, erkeklerin ise %77’sinin yeterli ölçüde
fiziksel aktivite yapmadığı belirlenmiştir. Bu durum hareketsiz yaşam tarzının
ülkemiz için ciddi boyutlarda olduğunu ortaya koymaktadır.
Yeterli
düzeyde fiziksel aktivite yapmayan bireylerin, haftada 4-5 gün ve günde 30
dakika hafif veya orta düzeyde fiziksel aktivite yapan bireylere göre ölüm
riskinin %20-30 arasında arttığı bildirilmiştir.
Kronik
hastalıkların ortak risk faktörlerinden birisi olan fiziksel inaktivite
(fiziksel hareketsizlik), dünya genelindeki ölüme neden olan risk faktörleri
sıralamasında dördüncü sırada yer almaktadır (dünya genelindeki ölümlerin % 6’sı).
Obezitenin artmasına neden olan önemli faktörlerden biri de hareketsiz yaşam
tarzının yaygınlaşmasıdır.
Fiziksel aktivitenin sağlığımız üzerine etkileri temelde şu başlıklar
halinde incelenebilir:
1.
Bedensel
sağlığımız üzerine olan etkileri,
·
Kas kuvvetinin korunması ve arttırılması,
·
Vücut düzgünlüğünün ve postürün korunması,
·
Yorgunluğun azaltılması,
·
Kalbi güçlendirerek kalbe olan kan akışını
arttırır ve kalp krizi geçirme riskini azaltır,
·
Solunum kapasitesinde artış meydana gelir,
·
Düzenli aktivite yapan bireyler sigara
bağımlılığından kurtulma konusunda inaktif bireylerden daha başarılıdırlar,
·
Düzenli fiziksel aktivite insülin aktivitesinin
kontrolünü sağlayarak şeker hastalığının ve kan şekerinin kontrolüne yardımcı
olur,
·
Vücudun su, tuz, mineral kullanımının
dengelenmesine yardımcı olur,
·
Enerji gereksinimini yağları yakarak karşılama
alışkanlığı getirerek metabolizmayı hızlandırır ve kilo alımını önler,
2.
Ruhsal
ve sosyal sağlığımız üzerine olan etkileri,
·
Sağlıklı kas, kemik ve eklem yapısı üzerine
olumlu etkileri nedeniyle vücut düzgünlüğü ve farkındalığını geliştirerek
bedeni ile barışık, özgüvenli bireyler yaratır,
·
Olumlu düşünebilme ve stresle başa çıkabilme
yeteneğini geliştirir,
·
Kendini iyi hissetme ve mutluluk oluşturur.
Kırıkkale
İl Sağlık Müdürlüğü